Głośność dźwięku, fon |
||
Wykres słyszalności ludzkiego ucha |
||
 |
Na rysunku przedstawiono w przybliżeniu zakres słyszalności
(uśredniony) dla ludzi. Obszar zakreskowany na niebiesko jest "obszarem słyszalności". Dźwięki z zakresu pod tym obszarem są zbyt ciche, aby mogły być słyszalne, dźwięki powyżej tego obszaru są tak głośne, że nie daje się ich wyróżnić jako dźwięk (człowiek nie rozróżnia ich wysokości i barwy, czując jedynie ból w uszach). Z wykresy widać też, że dźwięki poniżej 16 Hz i powyżej 20 KHz nie są rejestrowane przez ludzki narząd słuchu. |
|
| Jaką więc jednostkę wprowadzić, aby
rzeczywiście dwa różne dźwięki odbierane jako tak samo głośne miały
ten sam "atrybut głośności", czyli wielkość jaką za
chwilę nazwiemy głośnością?
Rozwiązanie jest jedno - trzeba przebadać dużą grupę ludzi, i posługując się metodami statystycznymi ustalić, jak średnio są przez nich słyszalne różne głośności i różne częstotliwości dźwięku (tzw. audiogram). Wyniki publikuje się w postaci tabeli przeliczników. W ten sposób powstaje nowa jednostka głośności zwana fonem. Warto też wiedzieć, że większość ludzi z wiekiem zaczyna coraz słabiej słyszeć, co objawia się głównie w słabszej słyszalności tonów wysokich. Choroby narządu słuchu też mogą upośledzać słyszenie - albo całkowite, obejmujące wszystkie tony, albo częściowo - np. pojawia się pogorszenie słyszalności tylko tonów wysokich lub tylko niskich. Jak dokładnie jest zdefiniowany fon?Ton 1000Hz mający X decybeli ma tyle samo (czyli X) fonów. Np. ton 1000 hercowy o poziomie natężenia 40dB będzie miał też 40 fonów. A ton np. 200 Hz? Żeby stwierdzić ile ton 200 Hz ma fonów, trzeba sprawdzić jaki ton 1000Hz daje takie samo wrażenie głośności. Okazuje się, że ton 200Hz i 40dB jest słyszalny mniej więcej tak samo głośno jak ton 1000Hz i 30 dB. Dlatego 40-to decybelowy ton 200Hz ma głośność 30 fonów.
Jak będzie wyglądał wzór na zależność poziomu głośności od amplitudy? odpowiedź Patrz także: Porównanie głośności dźwięków |
||
|
Poziom natężenia dźwięku << Głośność, fon >> Prędkość dźwięku Szukaj więcej w internecie (strony w jęz. angielskim): |
||
Okazuje
się (co można już wydedukować z 
Problem