Uwagi na temat ciężaru i masy ciała
Większość osób myli pojęcie masy z pojęciem ciężaru.
Wynika to po części ze sposobu w jaki używamy języka potocznego, a
częściowo wiąże się z metodami dokonywania pomiarów masy.
Potocznie mówimy: "Hubert waży 69 kilo”. A skoro
"waży”, to by oznaczało, że ciężar wyraża się w
kilogramach. Ale tak nie jest!
Prawidłowo ciężar fizyczny powinien być
wyrażany nie w kilogramach lecz niutonach!
Z określaniem ciężaru w kilogramach wiąże się
stara jednostka siły – tzw. "kilogram siła” –
tak określana była wartość siły, którą Ziemia przyciąga ciało o
masie 1 kg. Jednak dziś nie używa się tej jednostki, bo jest ona myląca.
Dlatego powinniśmy pamiętać o tej różnicy między językiem
potocznym, a językiem nauki.
Podsumujmy:
| siłę ciężkości (ciężar) wyrażamy w niutonach N |
| masę wyrażamy w kilogramach kg. |
| dla ciał umieszczonych w pobliżu powierzchni Ziemi ciężar
(liczbowo) jest ok. 10 razy większy od ich mas. |
W warunkach ziemskich różnice ciężaru ciał o
tych samych masach są niewielkie. Odważnik 1 kilogramowy będzie
przyciągany siłą ok. 10 N wszędzie na naszym globie. Jednak już
nieco bardziej dokładne pomiary wykażą, że na równiku ciała są o
ok. 0,3% lżejsze. Jeszcze mniej waży 1 kg na Księżycu – tam z
racji znacznie mniejszego przyciągania grawitacyjnego srebrnego globu będzie
on ok. 6 razy lżejszy niż na Ziemi. Gdyby jednak ten sam kilogram zważyć
wagą sprężynową na Jowiszu, to okazałoby się, że jest on ponad 13
razy cięższy niż na naszej rodzimej planecie.
Jednak we wszystkich
tych miejscach masa ciężarka jest taka sama i wynosi cały czas 1 kg.