|
|
|||
|
Aktualności fizyczne Czarne dziury nie istnieją?!... Ile mamy planet w naszym układzie słonecznym? Nobel 2007 za gigantyczny magnetoopór Superkondensator zamiast bateryjek
|
Planeta X i gwiazda Nemesis nie istnieją?
Od wielu lat astronomów dręczy hipoteza istnienia w Układzie Słonecznym wielkiej, nieodkrytej jeszcze planety, albo nawet gwiazdy oddalonej od Słońca na ponad miliard kilometrów, więc niewidocznej (przynajmniej gołym okiem) z Ziemi. Koncepcja owych niezwykłych obiektów w naszym układzie planetarnym związana jest z, niewyjaśnionymi jak do tej pory w pełni, perturbacjami orbity Urana, czyli odstępstwami toru tej planety od tego co przewidują modele uwzględniające oddziaływanie grawitacyjne Słońca i znanych nam planet. Za pierwszym razem analiza nieprawidłowości w ruchu Urana doprowadziła do wykrycia kolejnej planety układu Słonecznego - Neptuna (rok odkrycia 1846). To jednak nie wyjaśniło wszystkich wątpliwości i nierównomierności orbity. Drążąc temat dalej, astronomowie "dokopali się" do kolejnej planety Układu Słonecznego - Plutona (odkrycie w roku 1930). I choć dzisiejsza nomenklatura nie traktuje tego ciała niebieskiego jako pełnoprawną planetę, a jedynie jako planetę karłowatą, to wydawało się, że problem perturbacji orbity Urana został jakby (?...) rozwiązany. Jednak chyba rozwiązany na krótko, bo jeszcze dokładniejsze obliczenia, uwzględniające oddziaływania wszystkich znanych w Układzie Słonecznym ciał niebieskich, wciąż nie były zgodne z orbitą Urana. Powstała wtedy koncepcja istnienia jeszcze bardziej fantastycznych składników naszego układu planetarnego - gwiazdy Nemesis i/lub planety X. Planeta X jest hipotetycznym dużym ciałem niebieskim, być może nawet większym od Jowisza, krążącym po ogromnej orbicie - daleko poza Plutonem, czy innymi składnikami pasa Kuipera, zawierającego obiekty "plutonopodobne".. Alternatywą dla istnienia planety X jest krążąca gdzieś daleko mała gwiazda, która z racji na małą jasność i wielka odległość od Ziemi byłaby trudna do wykrycia. Tę hipotetyczną gwiazdę ochrzczono imieniem greckiej bogini nieuniknionej sprawiedliwości - Nemesis. Rozwiązaniem zagadki nierównomierności orbity Urana, a w szczególności próbami odkrycia nowych dużych obiektów w układzie Słonecznym, w XXI wieku zajęli się astronomowie NASA zaangażowani wokół projektu Wide-Field Infrared Survey Explorer (WISE)..Teleskop WISE rejestrujący obrazy w podczerwieni, a nie w świetle widzialnym, operuje w przestrzeni kosmicznej. Pracując od grudnia 2009 roku do października 2010 roku wykrył on wiele niezwykle ciekawych obiektów - liczne nowe gwiazdy i układy gwiazdowe (w szczególności zarejestrował niezwykle zimne brązowe karły, gwiazdy o temperaturach powierzchni zbliżonych do panujących na Ziemi). Jednak aktualnie, po żmudnej analizie danych zebranych przez WISE, nie natrafiono na ślady ani planety X, ani gwiazdy Nemesis. Jak uważa Kevin Luhman, astronom pracujący przy Center for Exoplanets and Habitable Worlds at Penn State University: w zewnętrznych obszarach układu Słonecznego prawdopodobnie nie ma planety typu gazowego giganta, ani małej gwiazdy. Oczywiście pewności 100% nie ma, bo zawsze istnieje prawdopodobieństwo przeoczenia czegoś podczas poszukiwań, jednak astronomowie obecnie skłaniają się do tezy, że wspomniane dwa hipotetyczne składniki naszego układu planetarnego nie istnieją. Cytowany astronom ocenia szansę na istnienie wspomnianych hipotetycznych obiektów na mniej więcej 1 do 100. Niestety teleskop WISE aktualnie, po wyczerpaniu możliwości pracy dwóch z czterech detektorów, nie może już pracować w pełnym zakresie i dlatego został on przeprogramowany do misji NEOWISE polegającej na poszukiwaniu bliższych Ziemi obiektów - asteroid, komet. Nie będzie więc już wykrywał gwiazd i planet na peryferiach Układu Słonecznego. Astronomom zajmującym się gwiazdami i dużymi planetami pozostała tylko do wykonania praca dokładniejszej analizy danych zebranych w pierwszym roku misji. Więcej informacji można znaleźć w Wikipedii i na stronach PhysOrg. Michał Dyszyński dodano do serwisu Warszawa 17 marca 2014
|
||
|
|
|||
